zaterdag 20 maart 2010

Die arme kilometerheffing

Het kabinet is demissionair... De kilometerheffing is afgeschoten... tja... het is verkiezingstijd. De partij die nu voor kilometerheffing is kan rekenen op verlies, dus niemand zal verbaasd zijn dat het er nu niet meer door gaat. 
Als je kijkt naar de discussies, onderzoeken en resultaten van de afgelopen 20 jaar kun je je wel een ding afvragen: Is er wel een oplossing voor de files?
Elke oplossing zal er immers voor moeten zorgen dat iedereen tussen 8:30 en 9:00 op het werk kan zijn zonder oponthoud en in een redelijke tijd (binnen een uur). Daarnaast is extra capaciteit nodig om de meeste calamiteiten op te vangen. 
Volgens mij is dat een illusie. Natuurlijk kunnen we meer asfalt aanleggen. Tot nu toe heeft elke kilometer asfalt bij een knelpunt aangetoond dat er wel weer een volgend knelpunt komt en dat uiteindelijk het eerste knelpunt ook wel weer vol loopt. 
Dat is logisch, want als ik naar Amsterdam moet (vanuit Almere) ga ik nu veel vroeger weg, omdat ik anders veel te lang in de file sta. Is er minder file, ga ik (en vele anderen) later weg. Ik wil niet langer dan een half uur extra onderweg zijn.
Nou is het best mogelijk om tussen Almere en Amsterdam genoeg asfalt (+brug) aan te leggen om iedereen in dat half uur naar Amsterdam te brengen. Of dat wenselijk is, is een tweede, maar doet er even niet toe in dit verhaal. Er blijven dan 2 knelpunten over. De wegen in beide steden. In almere wil dan iedereen tussen 7:30 en 8:00 de deur uit. In Amsterdam komt iedereen een half uur later aan. De wegen in beide steden kunnen dat nooit aan zonder file, dus daar zal dan ook heel veel geïnvesteerd moeten worden in wegen.

Voor het OV geldt een vergelijkbaar probleem. Daarbij zit ook nog het probleem dat overstappen tijd kost en dat een automobilist in het OV krijgen toch wel heel moeilijk is. 

De kosten.
Alle files oplossen gaat hoe dan ook heel erg veel geld kosten. Daar zijn 2 mogelijkheden. De ene is gewoon heel erg veel asfalt, de andere is 'slimme systemen' om efficiënt om te gaan met het asfalt. Beide oplossingen zijn heel duur. 
OV uitbreiden tot er geen files meer zijn is ook heel duur.
Een combinatie van beide, waarbij de files opgelost zijn en bleven is net zo onbetaalbaar.

Het landschap.
Ik weet niet precies hoeveel rijstroken er nodig zijn om iedereen in een half uur naar Amsterdam te krijgen, maar ik ga er zomaar van uit dat er maar heel weinig mensen zijn die zoveel asfalt in het landschap willen.
De steden zullen er in elk geval heel anders uit moeten gaan zien. Ook daar is veel en veel meer asfalt nodig. Almere kan heel wat gras en bomen opofferen, maar in Amsterdam zal er meer moeten gebeuren om al die auto's te kunnen verwerken in zo'n korte tijd. Daar wordt het huizen afbreken, of asfalt stapelen.

Het milieu.
De lucht zou er misschien baat bij hebben als alle auto's efficiënt rijden. De luchtvervuiling komt dan in een half uur, in plaats van een aantal uren.

Onderzoek
We zijn er niet uitgekomen. We zullen er nooit uitkomen. 
Onderzoeken in de jaren 70 hebben wetenschappelijk aangetoond dat het fysiek onmogelijk is om iedereen in die korte tijd van huis naar werk te krijgen, tenzij er astronomische bedragen neergelegd worden. Dat zit hem vooral in het feit dat alle investeringen maar een heel korte tijd van de dag gebruikt worden. 
De A6 richting Amsterdam wordt nu maximaal gebruikt tussen 7:00 en 9:30. Al dat extra asfalt zou maar een half uur gebruikt worden. Dat extra asfalt kan 'hergebruikt' worden in de avondspits, maar dat 'hergebruiken' kost weer extra investeringen.
Bij het OV zie je precies hetzelfde. Voor dat half uur zul je minstens 4x zoveel bussen en treinen nodig hebben die de rest van de dag niet gebruikt worden. Ook moet daarvoor het spoor en de weg aangepast worden. In de steden heb je het overstap-probleem op de stations. Zeker Amsterdam heeft geen ruimte voor zulke stations.

politiek
De wetenschap is duidelijk het kan niet. De burger ook, die wil geen files. De politiek zit dus in een tang. Maar de politiek, zou de politiek niet zijn, als die geen oplossing gevonden heeft. Ik ben er van overtuigd dat het met de beste bedoelingen is, maar het komt hier op neer:
Elke partij zegt:"mijn oplossing werkt; de jouwe niet". Maar daar hebben de dames en heren wat op gevonden:
Omdat het om zeer grote investeringen gaat, zijn er uiteraard de nodige onderzoeken nodig. Die worden uiteraard uitgevoerd. Onderzoeken, reacties en nieuwe onderzoeken kosten tijd. Veel tijd. Naarmate de tijd voortschrijdt, leiden andere kabinetten en voortschrijdend inzicht tot nieuwe onderzoeken. Uiteindelijk gebeurd er dus niet veel. Ja, veel geld gaat naar onderzoek. Veel tijd (=geld) gaat in vergaderingen zitten. Als de nood heel erg hoog is, plakt een asfalt-minister wat asfalt op de kaart. Een ov-minister koopt wat treintjes, bussen en een ov-chip.
Ondertussen blijft de burger hopen op een oplossingen die er nooit komt. Daarmee kiest hij bij de verkiezingen mensen die voor de auto, of ov kiezen, want hij/zij staat ondertussen wel in de file.

Conclusie
Wat zou er gebeuren als de politiek duidelijk zou maken dat er GEEN oplossing is voor het probleem?
Nou... dan komt de werknemer en de werkgever aan bod. Zij kunnen namelijk zelf kiezen als ze weten dat het onoplosbaar is.
Een werkgever die weet dat het alleen maar erger kan worden met de files zal moeten kiezen waar hij wil zitten met z'n bedrijf. Een huidige A1-locatie is minder aantrekkelijk als je mensen uren onderweg zijn. Een werknemer zal die keuze ook gaan maken. Hoe lang wil ik onderweg zijn naar mijn werk? Hoeveel kan ik thuiswerken? Die vragen worden belangrijker en daar zullen zeker keuzes gemaakt gaan worden.

In het stuk hierboven heb ik Almere vooral als voorbeeld genoemd. 
Wat Almere zelf betreft:
In Nederland werkt meer dan 90% van de mensen in de eigen regio. In Almere is dat 70%! Ligt daar niet het eenvoudigste probleem? Elk bedrijf dat Almere vanuit Amsterdam aantrekt, zal de filedruk verminderen. Bijkomend voordeel is dan ook nog eens dat de Almeerder goedkoper uit is (minder reiskosten) en meer uitgeeft in Almere zelf, deels door de besparing, maar ook doordat hij minder in Amsterdam is.
Geld investeren in het aantrekken van bedrijven komt dus zeker terug. Is het niet in de kas van de gemeente, dan wel op de giro van de burger ,de winkels en als laatste de bouw. 
De bouw kan er voor zorgen dat die bedrijven een pand hebben en dat werknemers die meeverhuizen een woning kunnen vinden.

Paul

Geen opmerkingen: